Aktualności

Konferencja „Archiwa Kościelne w Niepodległej Polsce”

16 Października 2019


W poniedziałek w Łodzi rozpoczęła się trzydniowa konferencja naukowa, której przedmiotem jest historia, zasób i funkcjonowanie archiwów kościelnych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku 


Konferencja „Archiwa Kościelne w Niepodległej Polsce”, fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Konferencję otworzyli Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk oraz przewodniczący Rady KEP ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego bp. dr hab. Michał Janocha.

Dr Paweł Pietrzyk otwiera konferencję.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk podczas otwarcia konferencji, fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Podczas pierwszego panelu „Archiwa po odzyskaniu niepodległości” moderowanego przez dr. Pawła Pietrzyka, swoje referaty zaprezentowali: ks. dr hab. Jerzy Adamczyk z Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu, który przedstawił znaczenie dekretu z dnia 7 lutego 1919 r. o organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami oraz Kodeksu prawa kanonicznego z 1917 r. dla archiwów kościelnych, dr Artur Hamryszczak z Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL, który opowiedział o  tworzeniu archiwów kościelnych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości,  ks. dr Jarosław Wąsowicz z Archiwum Salezjańskiego Inspektorii Pilskiej z wystąpieniem na temat kształcenia archiwistów kościelnych w okresie międzywojennym oraz Metropolita Łódzki – ks. abp dr hab. Grzegorz Ryś, który odkrył przed uczestnikami skarby archiwalne łódzkiego Kościoła, a wśród nich litterae clausae – list zamknięty, wystawiony w 1527 r. i  skierowany do Jana Łaskiego – bratanka Jana Łaskiego – Prymasa Polski. Podczas drugiego panelu dyskutowano o zbiorach archiwalnych archiwów kościelnych w 100 lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Uczestnicy panelu siedzą za stołem konferencyjnym.
Panel „Archiwa po odzyskaniu niepodległości” fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

List zamknięty z 1527r. wyświetlany przez rzutnik.
Metropolita Łódzki – ks. abp dr hab. Grzegorz Ryś podczas prezentacji listu zamkniętego z 1527 r., fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Drugi dzień konferencji został poświęcony historii i funkcjonowaniu archiwów kościelnych poza granicami kraju oraz zagadnieniom i problemom metodyki archiwalnej. Panel „Archiwa Kościelne za granicą i w kraju” rozpoczął się wystąpieniem Katarzyny Kiliszek z Departamentu Archiwistyki NDAP, która przybliżyła uczestnikom współpracę Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych z archiwami polonijnymi. Podczas kolejnego panelu „Zagadnienia i problemy metodyczne” zaprezentowano m.in. założenia projektu katalogu dobrych praktyk w opracowywaniu i udostępnianiu archiwaliów w archiwach kościelnych.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk oraz przewodniczący Rady KEP ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego bp. dr hab. Michał Janocha.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk oraz przewodniczący Rady KEP ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego bp. dr hab. Michał Janocha, fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Ostatni dzień konferencji zainauguruje panel poświęcony zagadnieniom prawnym i finansowym zabezpieczania i udostępniania materiałów archiwalnych. Część panelu zostanie poświęcona konkursowi dotacyjnemu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” którego założenia zaprezentuje dr Bartosz Nowożycki z Departamentu Archiwistyki NDAP. Henryka Szczepanowska i Mieczysław Kowalcze z programu „Od-Nova”, jednego z beneficjentów konkursu, opowiedzą o swoich doświadczeniach związanych z zabezpieczaniem archiwum jezuitów kłodzkich. Więcej o przeprowadzonych pracach w artykule. W drugiej części dzisiejszego spotkania uczestnicy konferencji będą mogli posłuchać wystąpień dotyczących popularyzacji zasobu archiwalnego. Podczas panelu dr Anna Laszuk z Departamentu Archiwistyki NDAP i ks. dr Michał Sołomieniuk Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie przybliżą zebranym dokumenty z archiwów kościelnych wpisane na Światową i Krajową Listę Program UNESCO Pamięć Świata.

Program konferencji (pdf, 358 KB)

Uczetnicy konferencji podczas panelu.
Konferencja „Archiwa Kościelne w Niepodległej Polsce”, fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Stoisko wydawnicze
Konferencja „Archiwa Kościelne w Niepodległej Polsce” – stoisko wydawnicze, fot. NDAP/Jacek Rajkowski.

Konferencja odbywa się w ramach 100. rocznicy utworzenia sieci archiwów państwowych w niepodległej Polsce objętych Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości oraz Patronatem Honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych we współpracy z Radą KEP ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego, Ośrodkiem Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych KUL, Stowarzyszeniem Archiwistów Kościelnych i Archiwum Państwowym w Łodzi.