Aktualności

Kompleksowa modernizacja energetyczna wybranych obiektów Archiwów Państwowych

05 Lipca 2021


22 budynki Archiwów Państwowych na terenie całego kraju zostaną poddane kompleksowej termomodernizacji. Dziś na konferencji prasowej w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych podpisano umowę o dofinansowanie projektu

Działanie przyczyni się m.in. do ograniczenia zjawiska tzw. „niskiej emisji”, zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia energooszczędności w budynkach publicznych. Realizacja inwestycji zapewni także właściwe i bezpieczne warunki przechowywania państwowego zasobu archiwalnego – dziedzictwa kulturowego kraju wytworzonego na przestrzeni dziejów oraz świadectw obecnych czasów, sukcesywnie przejmowanych przez Archiwa Państwowe.

Projekt „Kompleksowej modernizacji energetycznej wybranych obiektów Archiwów Państwowych”, dzięki staraniom Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu otrzyma wsparcie ze środków Unii Europejskiej. Umowę o dofinansowanie projektu podpisali dzisiaj Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. Piotr Gliński oraz Zastępca Prezesa Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Artur Michalski, w obecności Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dr. Pawła Pietrzyka.

Premier Gliński i prezes Michalski podpisują umowę.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych. Podpisanie umowy, fot. Michał Gątarzewski.

– To jest kolejny projekt dotyczący modernizacji instytucji polskiego państwa – mówił na konferencji prof. Piotr Gliński  – Coraz więcej Polaków się przekonuje, że Archiwa Państwowe to taki kościec funkcjonowania państwa polskiego. Bez archiwów bardzo wiele instytucji i obywateli nie może sprawnie funkcjonować, wypełniać swoich zadań.

Premier Piotr Gliński przemawia do mikrofonu na konferencji prasowej.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych. Wicepremier, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. Piotr Gliński, fot. Michał Gątarzewski.

– W ostatnich latach zrobiliśmy bardzo dużo. Wspaniale funkcjonują archiwa na portalach, w przestrzeni wirtualnej. Zbudowaliśmy nowoczesne Archiwum w Krakowie, które jest dowodem na to, jak bardzo potrzebne są tego rodzaju instytucje – przypomniał premier.

– Potrzeby inwestycyjne, jeśli chodzi o funkcjonowanie nowoczesnych archiwów są znacznie większe. To jest projekt ze wszech miar warty realizacji – mówił prof. Piotr Gliński. – Ten projekt to około 60% oszczędności energetycznej, ekonomicznej i ekologicznej. W tej chwili podpisujemy I etap, czyli przygotowanie dokumentacji techniczno-projektowych.

–II etap to będzie już prowadzenie inwestycji. Po tym projekcie nasze archiwa naprawdę wejdą w XXI wiek. Cieszę się, że możemy to realizować we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska – dodał premier.

Artur Michalski przemawia do mikrofonu.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych. Zastępca Prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Artur Michalski, fot. Michał Gątarzewski.

– To kolejne bardzo ważne działanie w dziedzinie ochrony środowiska – mówił Zastępca Prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Artur Michalski. – Resort środowiska i klimatu z resortem kultury, dziedzictwa narodowego i sportu wspólnie realizuje cele prośrodowiskowe, proekologiczne. Dla naszej instytucji najważniejszy cel to oczywiście ochrona środowiska, zmniejszenie presji na środowisko, zmniejszenie energochłonności budynków, ich efektywność energetyczna.  

– Archiwa Państwowe to obiekty o charakterze strategicznym dla kraju.  Cóż by było, gdyby archiwa niewłaściwie funkcjonowały? Bezpowrotnie stracilibyśmy pewną część naszej historii, naszego dziedzictwa – dodał prezes Artur Michalski.

Premier Gliński i dyrektor Pietrzyk siedzą na widowni.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych, fot. Michał Gątarzewski.

– Bardzo się cieszę, że ta część kultury, która się nazywa „dziedzictwo narodowe”, również w końcu jest obecna w przestrzeni publicznej  – mówił Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk.

– Bezpieczeństwo narodowego zasobu archiwalnego zaczyna się tak naprawdę od budynku, w którym jest on przechowywany – podkreślił. – Dla nas, jako archiwistów, bardzo ważne jest to, że w ramach tego projektu będziemy mogli zwiększyć bezpieczeństwo przechowywania zasobu archiwalnego, czyli stworzyć dobre warunki do tego, żeby materiał archiwalny mógł być przechowywany we właściwej temperaturze, we właściwej wilgotności i w zabezpieczonym miejscu.

Dyrektor Pietrzyk przemawia do mikrofonu.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk, fot. Michał Gątarzewski.

– Archiwa Państwowe w końcu wejdą w XXI wiek i w końcu będziemy mogli powiedzieć, że narodowy zasób archiwalny jest chroniony na miarę tak dużego kraju, jakim jest Polska w Europie – podsumował Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych.

Pamiątkowe zdjęcie na ściance. Od lewej dyrektor Pietrzyk, prezes Michalski, premier Gliński.
Konferencja prasowa poświęcona termomodernizacji Archiwów Państwowych, fot. Michał Gątarzewski.

Etapy realizacji projektu

Projekt będzie realizowany w 17 archiwach i obejmie w sumie 22 budynki: dwa w Warszawie, cztery w Katowicach, w Częstochowie, Kaliszu, Kielcach, Lesznie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Przemyślu, Siedlcach, Toruniu, Wrocławiu, Jeleniej Górze, Legnicy, Pile, Otwocku i Gdyni. Całkowita powierzchnia obiektów przewidzianych do projektu w podstawowej części wynosi 77,6 tys. m² (w tym 61 tys. m² powierzchni użytkowej).

Realizacja projektu ma przebiegać w dwóch etapach. Pierwszy będzie obejmował przygotowanie pełnej dokumentacji techniczno-budowlanej dotyczącej planowanych prac. Jego szacowany koszt wyniesie około 9 mln złotych.

Następnie, w oparciu o powstałą dokumentację, zaplanowano przejście do drugiego etapu – realizacji inwestycji. Szacuje się, że wartość nakładów na tym etapie projektu wyniesie ponad 90 mln złotych.

Więcej na temat inwestycji w zakładce Termomodernizacja.

Plakat projektu

Odpowiednie warunki dla archiwaliów

Projekt ten wpisuje się w jeden z głównych celów strategicznych Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, jakim jest zapewnienie odpowiednich warunków do przechowywania i udostępniania zasobu archiwalnego. Archiwa Państwowe nieustannie podejmują działania na rzecz unowocześnienia bazy lokalowej, dostosowania przestrzeni do potrzeb odwiedzających, jak i zapewnienia właściwych warunków przechowywania zasobu archiwalnego.

W XXI wiek archiwa wchodziły z infrastrukturą, która nie odpowiadała standardom zbiorów i przeciwdziałania zagrożeniom ze względu na:

  • wyeksploatowane, niedoinwestowane budynki;
  • zbyt małą powierzchnię magazynową, a co za tym idzie opóźniający się proces przejmowania akt (co wpływa na stan, w jakim akta są przejmowane);
  • nieodpowiednie warunki klimatyczne;
  • brak warunków do udostępniania akt – potrzeba zabezpieczenia odpowiednich warunków w pracowniach i w czytelniach.

Inne projekty

Wspólne działania z Ministrem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, prof. Piotrem Gliński powodują, że archiwa są na drodze oczekiwanych zmian. Wraz z projektem kompleksowej modernizacji energetyczne jednocześnie realizowane są:

  • inwestycja budowy archiwum w Bydgoszczy (trwa procedura przetargowa na wybór wykonawcy);
  • inwestycja budowy oddziału w Nowym Sączu Archiwum Narodowego w Krakowie;
  • przebudowa archiwum w Suwałkach, która zostanie ukończona w tym roku;
  • postępowanie na wybór projektanta archiwum w Katowicach.

We wrześniu zeszłego roku otworzono nowy obiekt Archiwum Narodowego w Krakowie, który jest jednym z najnowocześniejszych budynków w Europie. Przygotowywany jest także projekt budowy pięciu nowych archiwów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Wszystkie te działania prowadzą do nowej odsłony Archiwów Państwowych – archiwów otwartych, które są nowoczesnym i przyjaznym urzędem zaufania publicznego.