Aktualności

Mapy z Biblioteki Polskiej w Paryżu a granice niepodległej Polski

W ramach wspierania instytucji polonijnych polscy archiwiści od lat prowadzą prace w Bibliotece Polskiej w Paryżu m.in. nad bogatą kolekcją bezcennych map i atlasów

26 Lutego 2019
Kobieta i mężczyzna oglądają mapę na wystawie.

W ramach wspierania instytucji polonijnych polscy archiwiści od lat prowadzą prace w Bibliotece Polskiej w Paryżu m.in. nad bogatą kolekcją bezcennych map i atlasów

Z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości w Bibliotece Polskiej w Paryżu zaprezentowano wystawę „Walka o granice odrodzonej Polski 1918-1922”. Eksponowane mapy posłużyły do wyznaczania granic niepodległej Polski. W przygotowaniu wystawy brał udział p. Zbigniew Dyrdoń z Archiwum Narodowego w Krakowie, który od lat inwentaryzuje bezcenne XVIII- i XIX-wieczne mapy i atlasy zgromadzone w Bibliotece. Więcej na temat ekspozycji w materiale filmowym TVP Polonia.

Mapy z zasobu Biblioteki były też przedmiotem troski naszych konserwatorek, które w ubiegłym roku dwukrotnie odwiedziły instytucję. Podczas pierwszego wyjazdu p. Ewa Langowska z Archiwum Akt Nowych zapoznała się szczegółowo z kolekcją kartograficzną i fotograficzną oraz obecnym sposobem ich przechowywania, oceniła stan zachowania zbiorów oraz dokonała pomiarów poszczególnych obiektów w celu doboru właściwych opakowań ochronnych. W grudniu p. Ewa Langowska w towarzystwie p. Aleksandry Stecko (również AAN) ponownie udała się do Paryża, aby przepakować część zbiorów do zakupionych przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych specjalnych opakowań ochronnych. Zabezpieczono w ten sposób 1009 map z XVIII w. i 180 negatywów szklanych. Obiekty zostały oczyszczone i umieszczone w obwolutach ochronnych, na które naniesiono sygnatury jednostek. Zabezpieczanie kolejnej części zbiorów kontynuowane będzie w tym roku.

Prace w Bibliotece prowadził również p. Wiesław Filipczyk z Archiwum Narodowego w Krakowie, który kontynuował rozpoczęte rok wcześniej opracowywanie Archiwum Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu. Archiwista opracował serię akt obejmującą materiały związane z coroczną pielgrzymką Towarzystwa do podparyskiej miejscowości Montmorency, gdzie znajdował się grób zbiorowy Towarzystwa i gdzie odbywały się uroczystości o charakterze religijno-patriotycznym. Rozpoczął również opracowanie materiałów dotyczących muzealiów, przekazywanych Towarzystwu w drodze darów lub depozytów przez Polaków żyjących na emigracji oraz skatalogował 10 tomów protokołów z walnych zebrań członków i posiedzeń Rady Towarzystwa z lat 1946-1997.

Na zakończenie swojego pobytu w Bibliotece p. Wiesław Filipczyk wziął udział w sesji naukowej z okazji 180-lecia istnienia instytucji, na której wygłosił w j. francuskim dwa referaty poświęcone Irenie Gałęzowskiej i Franciszkowi Puławskiemu. Wystąpienia dotyczące tych zasłużonych dla dziejów Towarzystwa i Biblioteki postaci zostały przygotowane w oparciu o archiwalia, które p. Wiesław Filipczyk opracował w latach poprzednich. Sesję zorganizowało Towarzystwo przy wsparciu stacji Naukowej w Paryżu Polskiej Akademii Nauk, pod patronatem Prezydenta Republiki Francuskiej i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

P. Elżbieta Pajor z Archiwum Państwowego w Płocku porządkowała z kolei materiały Obozu Uniwersyteckiego we Fryburgu, który jak się okazało po rozpoznaniu zawiera materiały dotyczące trzech obozów uniwersyteckich w Szwajcarii: we Fryburgu, Wintherthur oraz Herisau. Na zespół składa się m.in. dokumentacja obozów i materiały z nimi związane np. Materiały do dziejów szkolnictwa internowanych w Szwajcarii, Wojsko Polskie Internowane w Szwajcarii, czy Wykłady uniwersyteckie 1941-1943. W zespole znajdują się również kartoteki studenckie oraz dokumenty nieodebrane przez studentów, takie jaki: indeksy, oświadczenia, karty studenckie, poświadczenia władz uczelnianych. W wyniku przeprowadzonych prac uformowano 17 tomów akt.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych wraz z podległymi archiwami państwowymi, działając przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, od blisko 20 lat otacza opieką polskie instytucje polonijne przechowujące materiały archiwalne stanowiące narodowy zasób archiwalny. Działaniami objętych jest ponad 20 najważniejszych instytucji polonijnych rozsianych po całym świecie. Główne formy pomocy to ewidencjonowanie, opracowanie i digitalizacja przechowywanych tam zbiorów archiwalnych, doradztwo fachowe, organizacja staży w archiwach państwowych w Polsce dla pracowników instytucji polonijnych, zakup opakowań archiwalnych i konserwacja zasobu oraz upowszechnianie informacji na temat zbiorów archiwalnych instytucji polonijnych.