Aktualności

Opracowanie i konserwacja materiałów archiwalnych z Archiwum Diecezjalnego w Kielcach

Dzięki dotacji z konkursu „Wspieranie działań archiwalnych”, w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach opracowano oraz kompleksowo zabezpieczono przechowywane w zasobie akta i księgi metrykalne

05 Kwietnia 2019
Księga w nowej eleganckiej oprawie wiązanej z boku na trzy tasiemki.

Dzięki dotacji z konkursu „Wspieranie działań archiwalnych”, w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach opracowano oraz kompleksowo zabezpieczono przechowywane w zasobie akta i księgi metrykalne

W ramach realizacji projektu dokonano spisu jednostek archiwalnych przyjętych do Archiwum Diecezjalnego, a także wykonano ekspertyzę konserwatorską wraz z opinią o stanie zachowania akt. Najbardziej zagrożone serie parafialnych akt i ksiąg metrykalnych (20 mb. akt, tj. 550 jednostek archiwalnych) zostały wyodrębnione i poddane dezynfekcji. Po jej zakończeniu rozpoczął się proces konserwacji zachowawczej, której poddano 300 j.a. ksiąg metrykalnych z okresu od końca XVI do początku XX wieku. W czyszczeniu, archiwum wspomagał zespół 8 wolontariuszek ze Świętokrzyskiego Uniwersytetu III Wieku.

Akta po konserwacji zachowawczej zostały przekazane do wykonania opisu archiwalnego i inwentaryzacji. Następnie dokumenty zapakowano do specjalnie zakupionych w tym celu teczek i pudeł bezkwasowych.

Pełnej konserwacji w pracowni poddano najstarszą z przechowywanych w archiwum ksiąg metrykalnych, księgę pochodzącą z Kolegiaty Kieleckiej z zapisami aktów chrztów i ślubów z lat 1563-1620. 

– Jest to unikalny dokument obrazujący życie społeczne Kielc na przełomie XVI i XVII wieku –  mówi s. Danuta Kozieł, nazaretanka, archiwista w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach i koordynator projektu. –  Istnieją podstawy do bliższego, naukowego zainteresowania się księgą już po konserwacji, między innymi ze względu na zaskakujące odkrycia dokonane podczas kolejnych etapów prowadzonych prac.

Podczas konserwacji w oprawie księgi odnaleziono fragmenty papierowych i pergaminowych dokumentów rękopiśmiennych (w tym średniowieczny zapis nutowy) oraz kartę starodruku. W przeszłości zostały one użyte przez introligatora do przygotowania okładzin oprawy. 

Zrealizowane w archiwum prace umożliwiają bezpieczne udostępnianie części zasobu, m.in. ksiąg metrykalnych do poszukiwań genealogicznych oraz unikatowych dokumentów dotyczących dziejów regionu do badań regionalnych. Dzięki przeprowadzonemu opracowaniu i zabezpieczeniu materiałów możliwe będzie także uruchomienie procesu ich digitalizacji.

 „Wspieranie działań archiwalnych” to konkurs dotacyjny organizowany przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego celem jest udzielenie wsparcia podmiotom wytwarzającym i gromadzącym materiały archiwalne wchodzące w skład ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego. Przyznawane środki pozwalają na realizację projektów z zakresu opracowywania, udostępniania i zabezpieczania materiałów archiwalnych. O przyznanie dotacji Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ubiegać się mogą m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.

W ramach przeprowadzonych edycji konkursów w latach 2016-2018 dotację otrzymało blisko 80 beneficjentów. Łączna wysokość przekazanych środków wynosi obecnie ponad 3 mln zł.