Aktualności

Opracowanie zasobu Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie

30 Lipca 2021


W ramach konkursu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych” przeprowadzono pierwszy etap opracowania zasobu Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie

Dokument ze szkicem klasztoru i ogrodu.
Abrys nowej fundacji na Wesołej (pocz. XVIII w.), fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

Projekt polegał na wstępnej inwentaryzacji oraz zabezpieczeniu zasobu Archiwum Klasztoru Karmelitanek Bosych w Krakowie na Wesołej. Na początku przestudiowano zgromadzoną dokumentację oraz dzieje jej twórców. Następnie określona została proweniencja (pochodzenie) akt, co umożliwiło przyporządkowanie ich do właściwego zespołu.

Wysokie regały, na środku w alejce między nimi stoi drabina.
Regał w bibliotece klasztoru przed pracami archiwizacyjnymi (część służąca do przechowywania rękopisów archiwalnych), fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

Dokumenty leżą na stoliku.
Porządkowanie materiałów archiwalnych, fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

W dalszej części prac posegregowano i usystematyzowano akta wytworzone przez klasztor św. Marcina w Krakowie. To pierwsza i najstarsza fundacja karmelitanek bosych w Polsce, istniejąca w latach 1612-1787. Uformowane jednostki archiwalne przypisane do tego zespołu, zostały uporządkowane i zabezpieczone w opakowaniach ochronnych.

Otwarta książka, Na karcie po lewej odręczny tekst, po prawej szkic świętego.
Karta tytułowa Kroniki klasztoru św. Marcina sióstr karmelitanek bosych w Krakowie, fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

W ramach projektu przygotowany został również inwentarz roboczy zasobu archiwum klasztoru przy ul. Kopernika 44 oraz inwentarz zespołu akt klasztoru św. Marcina przy ul. Grodzkiej. Dane wprowadzono również do Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej ZoSIA i wkrótce dostępne będą w serwisie Szukaj w Archiwach.

Dokument bulli.
Bulla papieska (1722), fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

W realizacji zadania uczestniczyły dwie karmelitanki bose z krakowskiego klasztoru. W zamieszczeniu danych w ZoSIA wspomagała klasztor grupa studentów V roku archiwistyki oraz zarządzania dokumentacją Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Stos dokumentów na stoliku.
Porządkowanie materiałów luźnych, fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

W ramach projektu oraz z wykorzystaniem środków własnych, Archiwum przeprowadziło również digitalizację najstarszego rękopisu z zespołu akt klasztoru św. Marcina oraz konserwację rysunku klasztoru i kościoła św. Marcina przy ul. Grodzkiej (poł. XVII w.). Podczas trwania prac odnaleziono także skrzynię pochodzącą z XVII/XVIII w. Zgodnie z konstytucjami zakonnymi służyła ona do przechowywania dokumentów.

Dzięki realizacji projektu uporządkowane, zinwentaryzowane i zabezpieczone materiały będą lepiej dostępne dla badaczy i studentów. Dla wspólnoty zakonnej prace stały się również doskonałą okazją do poszerzenia wiedzy o własnej przeszłości oraz przyczyniły się do wzrostu poczucia wartości materiałów znajdujących się w jej archiwum.

Szare pudła ochronne na regałach w archiwum.
Archiwum po opracowaniu i inwentaryzacji. Akta w opakowaniach ochronnych, fot. Archiwum Klasztoru Sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie.

W przyszłości karmelitanki bose z Krakowa planują przygotowanie inwentarzy dla pozostałych wyodrębnionych 9 zespołów akt oraz konserwację kodeksu z 1534 r., zawierającego „Rozważania dominikańskie”.

Konkurs dotacyjny pn. „Wspieranie działań archiwalnych” organizowany jest przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych od 2016 r. ze środków przekazywanych przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Jego celem jest udzielenie wsparcia podmiotom wytwarzającym i gromadzącym materiały archiwalne wchodzące w skład ewidencjonowanego niepaństwowego zasobu archiwalnego. Przyznawane środki pozwalają na realizację projektów z zakresu opracowywania, udostępniania i zabezpieczania materiałów archiwalnych. O przyznanie dotacji Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych ubiegać się mogą m.in. fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kościelne i religijne.

W ramach przeprowadzonych edycji konkursów w latach 2016-2020 dofinansowano 103 projekty. Łączna wysokość przekazanych środków wynosi obecnie ponad 4,8 mln zł.