Konserwacja archiwaliów
Projekt "Ocena przydatności DTPA do celów konserwacji zabytków rękopiśmiennych zagrożonych korozją atramentową", prowadzony we współpracy z Biblioteką Narodową i Wydziałem Chemii UW w ramach grantu KBN. Inicjatorką projektu była dr Barbara Wagner z Wydziału Chemii UW, a jego koordynatorem - pan Władysław Sobucki z BN.
Projekt dotyczył zjawiska tzw. wżerów atramentowych występujących na rękopisach wykonanych atramentem żelazowo-galusowym na papierze. Przyczyną zjawiska wżerów jest obecność jonów żelaza oraz innych jonów metali przejściowych, które powodują przyspieszoną degradację papieru - katalizują reakcje prowadzące do rozkładu celulozy.
Fot.1 Zaawansowane stadium wżerów atramentowych. Widoczne pęknięcia papieru w obrębie atramentu.
Fot.2 Średniozaawansowane stadium wżerów atramentowych. Widoczne przebijanie atramentu na drugą stronę karty
Cele projektu:
- Ocena zagrożenia zasobów archiwalnych przez wżery atramentowe, przy zastosowaniu metody statystycznej oceny stanu zasobów archiwalnych (opracowanej przez Archiwa Narodowe Holandii) - przeprowadzana przez CLKA
- Ocena możliwości zablokowania aktywnych jonów żelaza przez zastosowanie roztworów DTPA (związku kompleksującego jony metali przejściowych i tym samym ograniczającego ich niekorzystny wpływ na właściwości podłoża papierowego) w procesie konserwacji obiektów rękopiśmiennych - prowadzona w Bibliotece Narodowej.
Rezultaty projektu opublikowano w czasopiśmie „Notes Konserwatorski nr 12/2008, str. 171-184. Władysław Sobucki, Anna Czajka, Iwona Kotala, Hanna Machaj, Barbara Wagner „Wżery atramentowe w kolekcjach archiwalnych - badanie zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie".
Fot.3 Średniozaawansowane stadium wżerów atramentowych-widoczne przebijanie atramentu na drugą stronę karty
Fot.4 Zdjęcie w świetle UV. Widoczne ciemne otoczki wokół liter (tzw. halo).