Aktualności

Wystawa poświęcona strojom śląskim w Archiwum Państwowym w Opolu

04 Września 2020


Od dziś przed Archiwum Państwowym w Opolu można oglądać wystawę „Kobiece tajemnice Karolinki. Archiwalne źródła do dziejów stroju Śląska Opolskiego” przygotowaną w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Z pewnością zainteresuje on wszystkich miłośników twórczości ludowej, mody i historii ubioru

Czy Karolinka – charakterystyczna statuetka nagrody Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu jest wierną kopią dziewczyny w śląskim stroju ludowym? W jaki sposób podkreślała swoją urodę Karolinka? Czy nosiła czerwone korale? Zapraszamy na plenerową wystawę przygotowaną w oparciu o archiwalną dokumentację fotograficzną strojów ludowych.

Dzieje śląskich strojów ludowych, ich bogactwo i zróżnicowanie, zależne zarówno od historycznych kanonów piękna, jak i od lokalnych zwyczajów, to pasjonująca dziedzina badań. To, co dziś wydaje nam się charakterystycznym strojem śląskim, najczęściej odbiega od wizerunku dziewcząt, które można było zobaczyć na podopolskich wsiach 100 lat temu.

Elegancko ubrani kobieta i mężczyzna, kobieta obejmuje mężczyznę pod ramię.
Strój śląski, Archiwum Państwowe w Opolu.

Tradycyjny śląski strój ludowy ukształtował się ostatecznie w wieku XIX. Starsze i nowsze jego wersje współistniały przez dłuższy czas, po czym stopniowo zanikały – najpierw elementy stroju męskiego, wyparte przez strój „miejski”, a znacznie później także piękne i pracochłonne stroje damskie.

W czasach, z których pochodzą prezentowane na wystawie fotografie, strój męski nie różnił się znacznie od strojów współczesnych, panowie wkładali na różne uroczystości białe koszule ze sztywnym kołnierzykiem, spodnie zaprasowane w kant oraz eleganckie marynarki. Pod szyją zawiązywali krawat albo muszkę. Panie natomiast prezentują, przechowywane na specjalne okazje, luźne jakle z lśniących, drogich materiałów, z bufiastymi rękawami, często ozdobione mnóstwem guzików i szeroką koronką u dołu. Spódnice, zwykle szerokie i fałdziste, obowiązkowo przykrywał z przodu zdobny w kwiatowy wzór fartuch (zopaska). Ważnym elementem damskiego stroju były także nakrycia głowy: dawniej czepce (dla mężatek), później chustki, których przebogatych barw i wzorów nie oddają, niestety, dawne fotografie.

Kobieta obejmuje małe dziecko, dziecko stoi na stoliku.
Strój ludowy, Archiwum Państwowe w Opolu.

Wystawa została oparta na wyjątkowym zbiorze zdjęć ofiarowanych Archiwum Państwowemu w Opolu przez małżeństwo pasjonatów-kolekcjonerów – Państwa Marię i Dariusza Wandrowskich. Wybrane fotografie opracował artysta-plastyk Mirosław Słomski. Mamy nadzieję, że wystawa uświadomi spadkobiercom babcinych kufrów z odzieżą, że kultura materialna to bezcenne źródło wiedzy o czasach minionych.

Wystawa: „Kobiece tajemnice Karolinki. Archiwalne źródła do dziejów stroju Śląska Opolskiego”

Data: od 4 września do 29 września 2020 r.

Miejsce: przed budynkiem Archiwum Państwowego w Opolu, ul. Zamkowa 2.